“Ey iman edenler, namaza kalktığınız zaman yüzlerinizi ve dirseklere kadar ellerinizi yıkayın, başlarınızı meshedin ve her iki topuğa kadar ayaklarınızı da yıkayın. Eğer cünüpseniz temizlenin (gusül edin); eğer hasta veya yolculukta iseniz ya da biriniz ayak yolundan (hacet yerinden) gelmişse yahut kadınlara dokunmuşsanız da su bulamamışsanız, bu durumda, temiz bir toprakla teyemmüm edin (hafifçe) yüzlerinize ve ellerinize ondan sürün. Allah size güçlük çıkarmak istemez, ama sizi temizlemek ve üzerinizdeki nimetini tamamlamak ister. Umulur ki şükredersiniz.”
[Maide, 6]
Abdest, Arapça ‘da “temizlik ve güzellik” manasına gelen vudû’ (وضوء) kelimesiyle ifade edilir. Fıkıhta, abdeste taharet-i suğra (küçük temizlik), gusüle de taharet-i kübra (büyük temizlik) denir. Abdest almayı gerektiren hallere hades-i asgar (küçük kirlilik), gusül yapmayı gerektiren hallere de hades-i ekber (büyük kirlilik) adı verilir.
Abdest yukarıda ki ayette de belirtildiği üzere ibadet niyetiyle yüzü ve dirseklere kadar kolları yıkamak, başı meshetmek, ayakları topuklara kadar yıkamaktan ibarettir. Abdest, “hadesten taharet” yani “görünmeyen fakat hükmen var olduğu kabul edilen bir kirlilikten temizlenmek” anlamına geldiği için farz olan temizlik yukarıda bildirilen azaları bir defa yıkamakla sağlanmış olur. İki veya üç defa yıkamak ve abdest organlarını ovmak sünnettir.
Abdestin Hükmü: Abdestsiz kişinin namaz kılmak istediği zaman abdest alması vaciptir (zorunludur). Aynı şekilde tilavet secdesi yapmak, Kabe ’yi tavaf etmek veya Mushaf (Kur ‘ân) ‘a dokunmak istediği zaman da abdest alması vaciptir.
Abdestin Şartları: Niyet, suyun temiz olması (temiz olmayan, pis su ile abdest alınmaz, suyun bulunmaması halinde veya kullanma imkanı olmayan durumlarda teyemmüm edilir), suyun tene ulaşmasına engel olan şeylerin giderilmesi (hamur ve tırnak ojesi gibi).
Abdest Nasıl Alınır (Resimli)
(Abdesti eksiksiz almak ve uzuvların yıkanmasında ihmal ve noksandan kaçınmak gerekir. Özellikle de parmaklardaki eklem yerleri, ayakların son kısmı ve göz pınarları gibi suyun kendisine tam ulaşamadığı yerlere dikkat etmemiz gerekir. Kadın ve erkek abdest alınışı arasında hiçbir fark yoktur.)
(Abdest alırken kıbleye dönmek, suyu israf etmemek, zaruret olmadıkça başkasından yardım istememek, gereksiz yere konuşmamak, ağza ve buruna suyu sağ elle vererek burnu sol elle temizlemek, Abdestten sonra kelime-i şehadeti okumak, kıbleye yönelerek abdest alınan sudan bir miktar içmek ve Kadr suresini okumak gibi hususlar abdestin adabından olup bunların aksini yapmak mekruhtur.)
ABDESTİ BOZAN DURUMLAR
- Küçük veya büyük tuvaletini yapmak
- Yellenmek
- Vücudun herhangi bir yerinden kan, irin, sarı su çıkması
- Meni veya mezi gelmesi
- Ağız dolusu kusmak (Şafii mezhebine göre bozmaz.)
- Uyumak (İdrakın kaybolduğu derin uyku.)
- Namaz kılarken yandaki kişinin işiteceği kadar gülmek
- Delirmek, bayılmak, sarhoş olmak gibi şuurun kontrolüne engel olan durumlar
- Cinsel ilişki veya aşırı temas ve dokunma
- Teyemmüm eden kişinin mazeretinin ortadan kalkması
- Özür sahibi için namaz vaktinin çıkması